Bevorderen van een veerkrachtige en circulaire economie

1 De integratie van het algemeen en circulair economisch beleid via de nieuwe uitvoeringsagenda is een belangrijke stap in de bijdrage van de provincie aan een toekomstbestendige en duurzame economie. Een duidelijk voorbeeld van koploperschap in de omschakeling naar circulariteit, is de ‘Circulaire Deal Secundaire Bouwmaterialen’. De trekker hiervan was de provinciale ketenaanjager circulaire bouw. Deze deal is door meer dan 45 Noord-Hollandse
bedrijven en organisaties ondertekend. Nationaal en internationaal is dit een voorbeeld voor andere regio's.

2 Met het totaalpakket van ondersteuningsinstrumenten voor het Noord-Hollandse mkb levert de provincie een belangrijke bijdrage aan een zo mkb-vriendelijk mogelijke provincie. Ondernemers kunnen onder andere terecht voor advisering over financiering, financiering van onderzoeks- en innovatie projecten en ondersteuning bij de start en doorontwikkeling van hun bedrijf, via programma’s als PIM en GO NH! die in 2024 beschikbaar waren.

3 Met het doorzetten van het ‘Manifest Werken en Ontwikkelen in 2024’ is de samenwerkingsbasis tussen ondernemers, onderwijs en overheden verlengd. Dit netwerk maakt het mogelijk om actief te interveniëren. Met als doel de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt inhoudelijk te verbeteren, instroom te bevorderen, uitstroom uit cruciale sectoren (techniek en technologie) tegen te gaan. Zodat de Noord-Hollandse economie een passende arbeidsinzet kent.

4 De toekomstbestendigheid van de havens in het Noordzeekanaalgebied en Den Helder wordt in de publiek-private samenwerkingsverbanden mede vormgegeven door de provincie.

1.1 In Noord-Holland Zuid is een bedrijventerreinenstrategie vastgesteld. Deze strategie is een visie zoals bedoeld in de omgevingsverordening. In de omgevingsverordening is de verplichting tot regionale afstemming opgenomen. Daarnaast zijn de voorbereidingen gestart om tot een nieuwe kantorenstrategie te komen.  In Noord-Holland Noord zijn de 3 regio’s aan de slag met de uitvoering van regionale afspraken over de planning en programmering van bedrijventerreinen.  
 
1.2 Voor de uitvoeringsregeling ‘Toekomstbestendige Bedrijventerreinen’ was in 2024 € 1 miljoen beschikbaar voor fysieke maatregelen, waaronder herstructurering en vergroening. Hiervoor is 1 aanvraag gedaan. Daarnaast konden gemeenten een duurzaamheidsfonds aanvragen voor een subsidieregeling voor verduurzamingsmaatregelen voor ondernemers. Hiervoor zijn 5 aanvragen gedaan. Voor de uitvoeringsregeling ‘Ondersteuning Toekomstbestendige Werklocaties’ (OTW) was in 2024 € 600.000 beschikbaar voor bedrijventerreinen en winkelgebieden. In 2024 zijn voor het onderdeel bedrijventerreinen 23 aanvragen gedaan. Voor het onderdeel winkelgebieden waren dat er 13. Daarnaast liep ook de opdracht voor het aanjagen van beheer en verduurzamen van bedrijventerreinen door tot het einde van 2024.  Deze opdracht werd uitgevoerd door Projectbureau Herstructurering Bedrijventerreinen en Ontwikkelingsbedrijf NHN.

 
1.3 De verkenning van een verdozingstrategie leidde tot de conclusie dat er geen aparte strategie wordt opgesteld. In plaats daarvan krijgen de afspraken over grote (logistieke) partijen die zich willen vestigen een nadere uitwerking. Dat gebeurt in het kader van de verplichte regionale afspraken rond planning en programmering van bedrijventerreinen in MRA en Noord-Holland Noord. Deze uitwerking vindt plaats in 2025. 
Datacenters hebben ook een impact op het landschap. In 2024 is in overleg met de datacentersector, nutsbedrijven en gemeenten gewerkt aan een herziening van de Datacenterstrategie die begin 2025 in PS wordt vastgesteld. Voorwaarden voor landschappelijke inpassing van nieuwe datacenters maken daarvan deel uit. 
1.4 De provincie heeft circulair ondernemen en het circulair maken van grondstofketens in 2024 onder meer gestimuleerd via de ketenaanjager circulaire bouw. Met de ruimtelijke verkenning naar circulaire werklocaties zijn de randvoorwaarden om ruimte te bieden aan een circulaire economie in beeld gebracht. Met de circulair ambassadeur en een aantal innovatieprogramma’s zijn mkb’ers gestimuleerd tot circulair ondernemen. Op basis van de evaluatie is besloten om de subsidieregeling circulaire ketensamenwerking te beëindigen.  

1.5 De provincie heeft voor inkopen zoveel mogelijk circulaire aanbestedingen verricht. Vanuit inkopen zijn er in verschillende inkooptrajecten circulaire ambities en eisen opgenomen.   

1.6 Met de ketenaanjager circulair bouwen heeft de provincie de samenwerking op het gebied van circulair slopen aangejaagd. De ‘Circulaire Deal Secundaire Bouwmaterialen’ is door meer dan 45 Noord-Hollandse bedrijven en organisaties ondertekend. In samenwerking met C-creators werkte de provincie aan het stimuleren en aanjagen van circulair bouwen. Verder heeft de provincie samen met Building Balance een aanpak biobased bouwen opgesteld, aansluitend op de nationale aanpak van het Rijk. 

2.1 De provincie evalueerde de uitvoeringsregeling ‘MKB Innovatiestimulering Topsectoren’ (MIT). Onder meer door interviews af te nemen en een enquête te houden onder mkb-ondernemers. Dit gaf inzicht in het bereik en de effectiviteit van de MIT-subsidies in de provincie die zijn meegenomen bij de openstelling in 2025. 

2.2 In 2024 ontvingen 11 Noord-Hollandse ondernemingen via de Rom InWest financiering uit het MKB-fonds en 7 Noord-Hollandse ondernemingen uit het Transitiefonds. Verder zijn 2 nieuwe en 9 vervolginvesteringen gedaan voor in totaal € 4,7 miljoen. Het opgetelde bedrag van de investeringen per 31 december 2024 is € 13 miljoen. De ‘MKB Innovatiestimulering Topsectoren’ (MIT) heeft in 2024 geleid tot circa 88 gehonoreerde aanvragen voor het onderdeel haalbaarheid. Vanuit het Innovatiefonds Noord-Holland (INH) zijn 12 leningen verstrekt voor een totaalbedrag van € 3,9 miljoen. Het Participatiefonds Duurzame Economie Noord-Holland (PDENH) investeert sinds de beheerfase alleen nog in de al bestaande portfoliobedrijven binnen de nog resterende ruimte van de oorspronkelijke € 85 miljoen. Dit betreft vervolginvesteringen. Eind 2024 had PDENH 22 bedrijven in portefeuille. In 2024 vonden daarin 10 vervolginvesteringen plaats, ter waarde van € 5,2 miljoen. In 2024 waren er 4 faillissementen. 2 bedrijven zitten niet langer in het fonds. 
3.1 In 2024 is de 2.0 versie van het ‘Manifest Werken & Ontwikkelen 2030’ met alle deelnemende partijen vastgesteld. De actieagenda van dit manifest is gericht op vraagstukken die een veerkrachtige en duurzame arbeidsmarkt voor techniek en technologie in de weg staan. Obstakels waarbij de triple helix (bedrijfsleven, onderwijs en overheden) nodig is om tot oplossingen te komen. Een voorbeeld is het beperken van uitstroom van studenten en medewerkers uit technische opleidingen.
3.2 De subsidieregeling ‘Versterking en verduurzaming van regionale techniek- en technologiecampussen’ is in 2024 weer opengesteld. Hiervan hebben 3 regionale campussen en 2 bovenregionale publiek-private samenwerkingen gebruik gemaakt.  

4.1 In 2024 hebben PS het ‘Ontwikkelperspectief Noordzeekanaalgebied’ vastgesteld als leidraad voor het toekomstig provinciaal beleid. Eind 2024 is de bijbehorende uitvoeringsagenda 
gedeeld met PS. In 2024 heeft de provincie met de 6 gemeenten in het Noordzeekanaalgebied ook een aanvraag gedaan voor een bijdrage uit het landelijke fonds Gebiedsinvesteringen Netten op Zee. Hieruit is totaal € 50 miljoen toegekend voor projecten die bijdragen aan het realiseren van het Ontwikkelperspectief Noordzeekanaalgebied. 

4.2 De provincie Noord-Holland werkt met partners in de regio en het Rijk aan de realisatie van de Energiehaven. In 2024 is hiervoor onder meer het technisch ontwerp opgeleverd. Dit biedt de basis voor de gesprekken over de financiële bijdrage van het Rijk en de ruimtelijke procedure. 

4.3 Op basis van het bestuursakkoord (2023) is in 2024 het programma voor de ontwikkeling van het Maritiem Cluster in Den Helder gestart. Het programma is gericht op het versterken van de regionale economie en de kansen door de energietransitie. Met de gemeente Den Helder en het ministerie van Defensie is gewerkt aan de verplaatsing en nieuwbouw van bruggen, aanpassing van de N250 en de ontwikkeling van een nieuwe wijk voor legering van marinepersoneel. Daarnaast heeft de provincie samen met Defensie en de gemeente een toekomstperspectief voor de Luchthaven Den Helder laten opstellen. Dit vormt de basis voor het versterken van de civiel-militaire samenwerking op en rond de luchthaven.

Een toelichting van de verschillen tussen de actuele begroting en de jaarrekening is opgenomen onder 5.1.1 Toelichting per programma .