Verbeteren kwaliteit, benutten en beheren van water

1. De maatregelen in deelprogramma grondwater zijn in uitvoering. Deze betreffen onder andere:

• het ondersteunen van drinkwaterbedrijven bij winplaatsonderzoek,
• het samen met gemeenten opstellen van bodemenergieplannen (om de capaciteit voor de opslag van warm en koud water in de bodem zo goed mogelijk te benutten voor open bodem energiesystemen (warmte koude opslag ofwel WkO's)) en
• het nemen van grondwaterbeheermaatregelen in natuurgebieden. Vanwege overvloedige regenval is afgelopen jaar, in samenwerking met PWN, gemeenten en waterschappen, bijzondere aandacht uitgegaan naar aanpak wateroverlast Kennemerland.

Over het algemeen is het grondwater in een goede toestand. Enige uitzondering zijn de hoge fosfaatgehaltes in en rond de duinen. Samen met Zuid-Holland worden oorzaken en maatregelen onderzocht.
2. De doelen voor schoon en voldoende oppervlaktewater in Noord-Holland zijn nog niet gehaald. De landelijke tussenevaluatie KRW laat zien dat er weliswaar voortuitgang wordt geboekt maar dat er op het gebied van nutriënten en stoffen nog een flinke opgave ligt. In 2027 moet de kwaliteit van het oppervlaktewater aan de normen van de KRW (zie pag. 7) voldoen.

1.1. In 2024 heeft de provincie er via haar VTH-taken voor gezorgd dat de ondergrond duurzaam (d.w.z. dat de verschillende systemen elkaar niet tegenwerken) wordt gebruikt. De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied voert deze taken voor de provincie uit. De omgevingsdienst heeft 40 vergunningen verleend in 2024.
1.2 De provincie heeft, als onderdeel van een landelijk programma, samen met de drinkwaterbedrijven een regionaal actieprogramma beschikbaarheid drinkwaterbronnen opgesteld. Dit programma zal naar verwachting in april 2025 bestuurlijk worden vastgesteld.
1.3 In 2024 is de grondwaterstand op 440 plaatsen in Noord-Holland continue gemeten. Daarnaast heeft er in 2024 een meetronde plaatsgevonden naar de kwalitatieve toestand van het grondwater. De analyse van de meetgegevens en de rapportage hierover volgt in 2025.
2.1 De provincie heeft gewerkt aan de uitvoering van de oppervlaktewater maatregelen die zijn opgenomen in het Regionale Waterprogramma 2022- 2027 (vispasseerbaar maken van provinciale sluizen en hydrologische maatregelen in Natura 2000 gebieden). Daarnaast heeft ambtelijk en bestuurlijk overleg plaatsgevonden met de waterschappen over de uitvoering van de Kaderrichtlijn Water.
2.2 De provincie heeft voor het badseizoen 2024 de zwemwaterlocaties in Noord-Holland aangewezen. Bovendien heeft de provincie samen met de waterschappen, de omgevingsdienst en gemeenten voorbereidingen getroffen om vanaf het badseizoen 2025 vier extra locaties aan te wijzen, te weten: Hoorn Zuid (Gemeente Hoorn), Camperduin Lagune (Gemeente Bergen), Wijdenes (Gemeente Drechterland) en het Marineterrein in Amsterdam. Tot slot is er subsidie verleend aan vier projecten die het doel hebben om de (zwem)waterkwaliteit te verbeteren.
2.3 De provincie neemt deel aan de pilot op Texel waar een gemeenschappelijke ondergrondse berging bij agrarische bedrijven is aangelegd en die in 2024 tot een samenwerkingsovereenkomst heeft geleid waarin is afgesproken hoe het opgevangen water onderling verdeeld kan worden. Vanuit het Landbouwportaal is aan diverse landbouwbedrijven subsidie verleend voor zoetwater besparende maatregelen. Met PWN heeft de provincie besproken hoe industrieel drinkwatergebruik door de industrie kan worden beperkt. Dit zal in 2025 nader worden uitgewerkt. Binnen de regio IJsselmeergebied en nationaal wordt nagegaan hoe we middels vergunningverlening watergebruikers bewuster kunnen maken van hun, en eventuele voorwaarden kunnen stellen aan hun watergebruik. Intern is meegewerkt aan de datacenterstrategie om het koelwatergebruik te beperken. Verder wordt het watergebruik bij de ontwikkeling voor de waterstofproductie en elektrolysers nauwlettend gevolgd en gestuurd. De provincie is betrokken bij de diverse deltaprogramma’s waar de herijking van de deltabeslissingen worden voorbereid (waterverdeling, buffervergroting etc.).
3.1 Waterrecreatie levert een belangrijke bijdrage aan de regionale economie. In 2024 zijn de drie subsidieregelingen waterrecreatie gecontinueerd: Innovatie en duurzaamheid, Kleine voorzieningen en diensten en Waterrecreatie voor de kleinere pleziervaart. Er werd in 2024 een substantiële bijdrage gedaan aan de voorbereiding op SAIL 2025. Verschillende kleine projecten, onderzoeken en convenanten de buiten de uitvoeringsregelingen vallen, ontvingen in 2024 een bijdrage, zoals de realisatie van twee nieuwe locaties om loodvrij vissen te stimuleren, de ontwikkeling van virtuele historische belevingspunten langs de trekvaart Haarlem-Leiden, onderzoek naar waterrecreatievoorzieningen in het OVP (Wijde Blik) en deelname aan het convenant Varen doe je Samen!

Een toelichting van de verschillen tussen de actuele begroting en de jaarrekening is opgenomen onder 5.1.1 Toelichting per programma .